Eta musika genero bakoitza izaera batekin lotuta daudela?
Nerea Mozo, Maider Dunsford, Maider Ormazabal
Azterketa bat rock musikagaz egitean emaitzak txarragoak dira kontzentrazioan eragina duelako, gainera gure izaera gure musika genero gustukoarekin lotuta dago.
Begoñazpi ikastolako 2.mailako ikasleak gara eta proiektu bat egitea erabaki dugu musikaren eragina arlo ezberdinean aztertzeko. Gai hau aukeratu dugu gure aburuz musika oso murgilduta dagoelako gizartean eta eragin handia duelako gure bizitzan. Frogatu nahi dugun hipotesiak hurrengoak dira:
”Gure pertsonalitatea musikan eragina dauka”.
“Musika lagundu ahal digu kontzentrazioarekin edo baita kontzentratzea zailagoa egin”
Horretarako esperimentu eta inkesta batzuk egin ditugu.
Esperimentuan gure hipotesia ez da guztiz bete, azterketak egiterakoan musika klasikoa entzuten zuten pertsonak, musika gabe zeuden pertsonen emaitza berberak izan dituztelako. Aldiz rock musika entzuten zuen pertsonek emaitz txarrenak izan dituzte, beraz, “Musika klasikoa konzentratzen laguntzen gaitu eta rock musika deskonzentratzen gaitu” hipotesia erdizka betetzen da,gure kasuan musika klasikoa ez du lagundu konzentratzen musika gabekoak emaitz berdinak izan dituztelako baina rock musika bai deskonzentratzen du, emaitz txarragoak izan diuztelako. Beraz, rock musika eragina du gure burmuinean, ez digulako uzten gure kontzentrazioa finkatzen pentsamendu espezifiko batean.
Aztertu ditugun inkesten emaitzetan ikusi dugu gure hipotesia bete dela “Musika generoa gure izaeran eragina du”. Beraz musika genero berdina entzuten duten pertsonek erantzun antzekoak izan dituzte. Gure inkestetan argi ikusi da hori, galdera guztietan erantzun bat nagusitu da. Horrek esan nahi du, pertsona bat ezagutzean bere musika generoa jakin ezkero bere izaerari buruz ere jakin ahal dugula. Zehazki inkesten emaitzak hurrengoak izan dira:
Inkestak bete dituzten adina desberdin asko daude, horrela, emaitzak fidagarriagoak izango dira.
Sexuarekin berdina gertatuko da, nahiko berdinduta daude, horrela emaitzak interpretatzean asko lagundu digu.
Reguetoian argi ikusi da gehienak alaiak direla, beraz musika mota hau entzuten dutenak alaiak sentitzen dira, ondoren, haserrea atera da eta amaitzeko nazka.
reguetoia entzuten dutenean gehienak motibatuta sentitzen dira, beraz, reguetoia motibatzen duela esan daikegu, segurazki, duen erritmoagatik. Ondoren, gutxi batzuk pozik sentitzen dira.
Reguetoia entzuten dutenek kamporakoiagoak direla argi ikusi da, grafikoan ikusten den bezala.
Reguetoia entzuten dutenek urduriagoak dira, horrek eragina du reguetoi musika erritmo azkarra duelako.
Rap musika genero gustokoena dutenak nazka aukeratu dute, identifikatuagoa sentitzen diren emozioarekin.
Rap entzutean gehienok pozik sentitzen dira, gure ustez hori izan daiteke letrarekin identifikatuta sentitzen direlako. Ondoren gutxi batzuk motibatuta sentitzen dira.
Rap entzuten dutenek barnerakoiagoak direla atera da, grafikoan ikusten den bezala.
Rap entzuten dutenek lasaiagoak dira, horrek eragina du rap musikaren errimoa oso lasaia izaten delako.
Euskera gustuko generoa duten pertsonek alaia aukeratu dute, identifikatzen diren emozio bezala. Ondoren, gutxi batzuk tristura aukeratu dute.
Euskerako musika entzutean gehienok motibatuta sentitu dira, normalean, euskera musika erritmo alaia duelako. Ondoren, beste batzuk pozik sentitzen direla jarri dute.
Euskera musika entzuten dutenek, kamporakoiagoak direla argi ikusi daikegu grafikoan.
Euskera entzuten dutenek Urduriak direla esan daikegu,grafikoan ikusten den bezala, horrek erlazioa izan ahal du musikaren erritmoarekin.
Trap entzuten duten gehienek alaia aukeratu dute identifikatzen diren emozio bezala. Ondoren, gutxi batzuk nazka aukeratu dute.
Trap entzuten duten bitartean erantzun dute sentimentalak sentitzen direla, beraz, horrek esan nahi du erritmoan baino letran zentratzen direla.
Trap entzuten dutenek kamporakoiagoak direla atera da.
Amaitzeko Trap entzuten dutenek, urduriak direla atera da.
Hau egin dugu gure proiektua garatzeko eta haien bidez gure hipotesia betetzen den edo ez aztertu dugu, horretarako klase desberdinetako ikasleei inkesta batzuk egitea eskatu diegu. Inkestak galdera itxiak eta irekiak izango dira a,b,c eta d erantzunekin edo idazten. Galdetegian musikari buruzko galdera ezberdinak galdetu ditugu ondorioak ateratzeko; zein den euren genero gustukoena, zer sentitzen dute musika ezberdinak entzutean, haien sentimenduetan eragiten badu edo haien autoestiman, pertsona lasaiak edo urduriak badira...dira galderetako batzuk. Gainera, inkesten emaitzak grafikoen bidez aurkeztuko ditugu bisualagoa izan dadin eta errazagoa izateko interpretatzerako orduan. Hau guztia erabiliko dugu hipotesi hau probatzeko::”Gure pertsonalitatea musikan eragina dauka”.
Esperimentua
Gure esperimentua honetan datza:
Klase bakoitzetik 4 ikasle aukeratu ditugu noten bataz bestekoa antzekoa dutenak(notak beraien adimena ez zehaztu arren, erreferentzai hori hartu dugu) eta logika azterketa bat egingo dute.Lehenengo egunean 2 ikaslek azterketa rock musikagaz egingo dute eta beste 2 ikasleek musika gabe egingo dute. Ondoren,bigarren egunean 2 ikasle musika klasikoarekin egingo dute azterketa eta beste 2 musika gabe. Emaitzekin probatu nahi dugu ea musika motaren arabera ikasleen kontzentrazioa hobeagoa(musika klasikoarekin) eta txarragoa(heavy metalarekin) izango den , hau da, hurrengo hipotesia probatu:
“Musika lagundu ahal digu kontzentrazioarekin edo baita kontzentratzea zailagoa egin”
Azterketako galderak hurrengoak ziren:
1-Un hombre está mirando una foto y una amiga le pregunta quiénes son. Responde: "No tengo ni hermanos ni hermanas, pero el padre de ese hombre es el hijo de mi padre". ¿Quiénes es?
2-Metara heltzen, aurreratzen duzu lehiaketa batean bigarrena doan pertsonari. ¿Ze postuan zaude?
3-Ze logika dute eragiketa hauek?
4-
Erabilitako inkestak hurrengoak izan ziren:
INKESTAK
Sexua__ Adina__
1-Ze pertsonaiak adierazten du zure pertsonaltatea hobeto?Ordenatu zure pertsonalitatearen arabera. Taula honen arabera kokatu zure pertsonalitatea hobeto adierazten dauana
2- zure musika genero gogokoena?
a)Rap
b)Regueton
d)Pop
e)Euskeraz
f) Trap
3- Zure ingurukoak zure musika genero berdina entzuten dute?
a)Bai
b) Ez
4- Zure ingurukoek musika genero bat entzutea eragina du zuregan?
a) Bai
b)Ez
5-Zenbat ordu entzuten duzu musika egunero?
Ez dut entzuten
1-2 ordu
2-4 ordu
4 ordu baino gehiago
6-Zelan sentitzen zara zure gustoko musika entzutean?
Motibatuta
Pozik
sentimentala
Erlaxatuta
7- Zelan deskribatuko zenuke zure burua?
barnerakoia
Kanporakoia
Gure esperimentuarekin lotura duen beste esperimentu bat:
Egin zuten esperimentuaren helburua 18 eta 22 urte bitarteko unibertsitate-ikasleen kontzentrazioan lehentasunezko musika entzuteak eragina izango ote duen galdetzeari erantzutea da. Horretarako, ikerketa eta esperimentazio bat egin zuten 20 parte-hartzailerekin, horietatik 10 talde esperimentaleko kide izan ziren eta 10 kontrol taldekoak. Lehenengoei esperimentua aplikatu zitzaien, testu bat transkribatzen zuten bitartean beren musika entzuten baitzuten. Emaitzen arabera, bi aldagaien artean ez zegoen erlazio handiagorik eta, beraz, ez zuen eraginik kontzentrazioan lehentasunezko musika entzuteak, hau da, hipotesi nulua onartzen da. Beraz, gurearekin konparatuz emaitzak apurtxu bat desberdinak izan dira baina esperimentua ere ez da guztiz berdina izan eta gainera guk inkestekin batera emaitzak ere atera ditugu beraz hori izan ahal da arrazoia gure hipotesia betetzeko(inkestena).
Beste esperimentu bat:
Helsinkiko Unibertsitateko ikertzaileek bi ataletan banatu zituzten ikerketako parte-hartzaileak. Alde batetik, musika klasikoa entzutera ohituta zeudenak, eta, bestetik, musika horren eraginpean egon ohi ez zirenak. Ondoren, Mozarten G-maiorreko biolinerako 3. kontzertua entzuteko prest agertu ziren guztiak, eta odol periferiko osoaren profil transkripzionala neurtu zuten, musikaren erakusketaren aurretik eta ondoren.
Emaitzak izugarriak izan ziren. Boluntarioen beste atalak inolako aldaketarik jasan ez zuen bitartean, musika klasikoa entzutera ohituta zeuden partaideek aldaketak izan zituzten genetikoki. Memoriarekin eta ikaskuntzarekin lotutako geneen hobekuntzan oinarritutako alterazioak. Burmuinaren funtzionamenduaren bultzada nabarmena ahaztu gabe. Baina are adierazgarriagoa da garunaren zahartzearekin eta neuronen narriadurarekin lotutako geneen neutralizazio argia adierazten zuen baremoa. Zalantzarik gabe, esperimentu hori aurrerapauso handia da Alzheimerra bezalako gaixotasunak tratatzeko. Beraz, gure esperimentuarekin alderatuz kasu honetan kontzentrazioan eragina izan beharrean memorian eragina du baina azken finean biak lotuta daude garunaren mekanismoarekin, gainera esaten duen bezala eritasun batzuen aurrean terapia moduan erabili daiteke. Hemen ikus dezakegu musika hainbat esparrutan eragina duela eta hainbat abantail dituela.
Gure gaiari buruzko informazio interesgarria:
Musikaren definizioa, motak eta genero musikala.
Musika, terminoaren definizio tradizionalaren arabera, hotsen eta isiluneen konbinazio koherente bat modu sentikorrean eta logikoan antolatzeko artea da, melodiaren, harmoniaren eta erritmoaren funtsezko printzipioak errespetatuz, prozesu psikoanimiko konplexuen bidez.
Mota ugari daude adibideak: Metala, country ,funk, diskoa, rap eta hip hop.
Musika-generoa kategoria bat da, eta hainbat kidetasun-irizpiderekin bat datozen musika-konposizioak biltzen ditu, hala nola funtzio bat (dantza-musika, erlijio-musika, zinema-musika...), instrumentazioa (ahots-musika, musika instrumentala, musika elektronikoa...), zein gizarte-testuingurutan ekoizten den edo testuaren edukia.
Musika generoen sailkapen akademikoa. 2tan banantzen da. Alde betetik Funtzioaren araberako sailkapena. Hemen aurkitu ahal doguz hurrengoak:
Erlijio musika: zeremonia edo kultu erlijioso baterako sortu dena (meza, etab.). ).
Musika profanoa: erlijio ez den musika ororen generoa da.
Dantza musika.
Musika dramatikoa: genero horretakoak dira antzerkiko musika obrak, non abeslariek beren pertsonaia antzezten baitute, kantatzen duten bitartean (opera, musikala, etab.). Intzidente-musika: antzerki-lan bat, telebista-programa bat, irrati-programa bat, film bat, bideo-joko bat eta hasiera batean musikalak ez diren beste adierazpen-modu batzuk dituen musika da.
Musika zinematografikoa: musika da, eskuarki orkestratua eta instrumentala, film bateko eszenei laguntzeko eta narrazio zinematografikoa babesteko berariaz konposatua. Musika gorabeheratsutzat har daitekeen arren, musika-genero bat da berez.
Beste aldetik badaude Instrumentuen araberako sailkapena non aurkitu daikeguz:
Ahots-musika: ahotsak esku hartzen duen musika oro. Akapella esaten zaio akonpainamendurik gabeko ahots-musikari. Ahots multzo bat bada, musika korala deitzen zaio.
Musika instrumentala: musika tresnek bakarrik jotzen dituzten obrak, ahotsak parte hartu gabe. Musika klasikoaren barruan, musika-tresnen taldea txikia bada, ganbera-musikaz hitz egiten da. Musika obra orkestra batek interpretatzen duenean, musika sinfonikoaz hitz egiten da. Lana egiten duten tresnak elektronikoak badira, musika elektronikoaz ari gara.
Musika hutsa edo abstraktua: musikak ez du aipatzen hizkuntzaz kanpokoa; ez du bilatzen zerbait konkretua deskribatzea edo iradokitzea entzulea hautemateko eta sentitzeko gai denetik haratago.
Musika programatikoa: hizkuntzaz kanpoko programa, gida edo argudio batean oinarritzen dena. Istorio edo ipuin bat kontatzen saiatzen den musika da, pertsonaia baten bizitza, etab. Genero horren eratorpena musika deskribatzailea da, paisaia, fenomeno edo gertaera bat deskribatzen duena (bataila, ekaitza, etab.).
ERAGINA
Gure garunak musikaren hainbat alderdiri erantzuten dieten milaka hartzaile ditu, hala nola tonuari, erritmoari eta letrari erantzuteko.Musika instrumenturen batek, ahotsak edo beste iturriren batek sortutako bibrazioen bidez sortzen da. Uhin hauek airean zehar garraiatzen dira eta belarrian sartzen dira. Bertan, ingurunean dauden hiru hezur txikik soinu uhinak anplifikatzen dituzte eta, ondoren, burmuinera entzumen nerbioen bidez transmititzen diren bulkada elektriko bihurtzen dira.
Une horretan, burmuinak bulkada elektriko horiek "soinu" gisa interpretatzen ditu. Tonalitatea, erritmoa eta letra garunaren hainbat arlotan interpretatzen dira.
Denborak aurrera egin ahala, musikak hizkuntza-trebetasunak, sormena eta zoriontasuna hobetu ditzake. Antsietatea eta mina gutxitzen ere laguntzen du, azkar sendatzen du eta baikortasuna areagotzen du. Eta, gainera, gaixotasun neurologiko batzuk sendatzen laguntzen du ere, hala nola Alzheimerra, Parkinsona eta Autismoa.
Musikak eragina izan dezake edozein lekutan duzun gogo-aldartean, autoan, bulegoan edo etxean. Are gehiago, merkataritza-gune bateko denda batean nola sentitzen zaren eta erosteko erabakian nola eragiten duen ere lagun dezake.
Musikak 4 areatan eragiten dio gure garunari:
1-Emozioa:
Oxitozina hormona, bi pertsonen artean egon daitekeen konekzioari lotuta dago eta kantuaren bidez sor daiteke. Horregatik, haur bat emozionalki bere amarekin konektatuta sentitzen da abesten dionean.
Musika entzuteak dopamina kantitatea areagotzen duten emozioak sortzen ditu, garunaren plazer-zentroak kontrolatzen laguntzen duen neurotransmisorea. Gainera, beste emozio batzuk prozesatzen laguntzen dute, hala nola beldurra, tristura, erresumina eta mina, baita maila subkontzientean ere.
2-Memoria:
Burmuinaren zati batek musika oroitzapenekin lotzen du une emozional bikainak sentitzean. Horregatik, abesti bat entzutean, agian zure bizitzako etapa edo gertakariren bat etorriko zaizu burura, une horretan sentitzen zenituen emozioak erabat markatu dizkizuna.
3-Ikaskuntza eta Neuroplastikotasuna:
Neuroplastikotasuna garunak modu egokian funtzionatzeko duen gaitasuna da, jasandako kalteren baten ondoren. Musikak bide berriak eraikitzeko estimuluak emateko gaitasuna du, burmuinari lesioren baten ondoren berritzen laguntzeko.
4- Aditasuna:
Musika entzuteak gertaerak aurreratzen eta arreta handiagoa jartzen laguntzen dio garunari. Hala ere, baliteke zenbait kasutan distrakzio iturri izatea eta kontzentratzeko gaitasuna zailtzea. Hori pertsonaren nortasunaren araberakoa ez ezik, entzuten ari den musika motaren araberakoa ere bada. Oro har, askoz errazagoa da letrarik ez duen edo erritmo mugitua duen musikarekin kontzentratzea.
Elementuak
Musikak funtsezko lau elementu ditu: erritmoa, melodia, harmonia eta ñabardurak (dinamika),
Nahiz eta batzuentzat azken hori ez den halakotzat hartzen. Beste proposamen batzuek testura eta forma gehitzen dituzte beste elementu bat bezala.Konpositoreak obra bat sortzea erabakitzen duenean lau elementuak erabiltzen ditu. Artistak beste edozeinek bezala egiten du lan haiekin. Erritmoaren kasuan,Soinu-iraupenen banaketa denboran eta espazioan
Eta soinuak eta isiluneak ezarritako unitate metrikoetan banaketa da. Melodia, aldiz,bata bestearen atzetik entzuten diren soinuen multzoa da.
Bata bestearen ondoren identitate eta zentzu propioarekin hautematen dena. Harmonia,Zientzia eta artea da aldi berean. Zientzia da, arau aldaezinen arabera soinuak konbinatzen irakasten duelako
akordeak eraikitzeko, eta artea da, ahotsak gidatzeko trebetasunaren eta gustu onaren beharra dagoelako.Amaitzeko,ñabardurak, musikari ematen zaion asmoa, kolorea edo dinamika da.Soinu edo esaldi musikal bati eman dakizkiokeen mailaketak dira,musika aberasteko aplikatzen diren dinamikak dira.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina